46: Kur’ân’ýn fazileti ve deðeri
Ø fatiha süresinin fazileti ve kýymeti
2875- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.), Übey b. Ka’b namaz kýlýyorken onun yanýna vardý ve “Ey Übey” dedi. Übey yüzünü çevirip baktý fakat cevap vermedi. Ama namazýný kýsa kesip bitirdi ve Rasûlullah (s.a.v.)’e vardý; “selam sana olsun Ey Allah’ýn Rasûlü” dedi. Rasûlullah (s.a.v.)’de selamýný aldý ve “Sana seslendiðimde neden niçin cevap vermedin? Übey: Ey Allah’ýn Rasûlü, namazdaydým. Rasûlullah (s.a.v.): Allah’ýn bana vahyettiði Kur’ânda: “Ey iman edenler size hayat verecek sizi düzeltecek mesajlara çaðýrdýðý zaman, Allah ve elçisinin mesajýna uyun!” (8 Enfal: 24) emrini görmedin mi? Übey: “Evet gördüm” dedi ve inþallah bir daha bu hataya düþmem dedi. Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v.): “Sana ne Tevrat’ta ne Ýncil’de ne de Zebur’da ne de Kur’ân’da bir benzeri indirilmemiþ olan bir sûreyi öðretmemi ister misin? Übey de evet Ey Allah’ýn Rasûlü dedi. Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v.), namazda nasýl okursun? Buyurdu. Übey: Ümmül Kur’ân olan Fatiha sûresini okudu. Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: Caným kudret elinde olan Allah’a yemin ederim ki bu okuduðun Fatiha sûresinin bir eþi ne Tevrat’ta ne de Ýncil’de ne de Zebur’da ne de Kur’ân’da indirilmemiþtir. O yedi ayetli olup devamlý tekrar edilen bana verilen Kur’ân’dan bir parçadýr.” (Buhârî, Tefsir-ül Kur’ân: 27; Ebû Dâvûd, Salat: 17)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.
Bu konuda Enes’den ve Ebû Saîd el Mualla’dan da hadis rivâyet edilmiþtir.
Ø bakara sûresi ve ayet-el kürsî’nin deðeri ve kýymeti
2876- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.), bir askerî müfereze göndermek istemiþti ve bunlar sayýlý kiþilerdi onlarýn okumalarýný istedi. Herkes Kur’ân’da ezberinde olan yerlerden okuyacaktý derken yaþý en küçük olan birine geldi ve “Ey falan ezberinde ne var” diye sordu. Oda benim ezberimde bu var þu var ve Bakara sûresi var dedi. Rasûlullah (s.a.v.), senin ezberinde Bakara sûresi de mi var? Dedi. O kiþi de evet dedi. O halde haydi git sen bu müfrezenin emîri (komutanýsýn) buyurdu. O müfrezeye katýlan yaþlýlardan biri bu olay üzerine þöyle dedi: “Ey Allah’ýn Rasûlü! Bakara sûresini öðrenmeme engel olan þey onun hakkýný verememek korkusu idi.” Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kur’ân-ý öðrenin onu okuyun onu okutun. Kur’ân-ý öðrenen ve onu okuyan ve gereðini yapan kimsenin örneði misk ile doldurulmuþ bir kaba benzer ki kokusu her yere yayýlýr. Kur’ân bilgisi olup ta onu çevresine yaymayan onunla yatýp uyuyan kimse ise aðzý baðlanmýþ misk kutusuna benzer ki çevresi ondan istifade etmez.” (Ýbn Mâce, Mukaddime: 27)
ž Tirmizî: Bu hadis hasendir. Leys b. Sa’d bu hadisi Saîd el Makburî’den Ebû Ahmed’in azâdlý kölesi Atâ’dan mürsel olarak ayný þekilde rivâyet etmiþ ve “Ebû Hüreyre’den” dememiþtir. Yine Kuteybe, Leys’den rivâyet edip Ebû Hüreyre’yi zikretmemiþtir.
2877- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Evlerinizi, içersinde namaz kýlýnmayan kabirler haline çevirmeyiniz. Bir ev ki içersinde Bakara sûresi okunursa o eve þeytan girmez.” (Müslim, Salat-ül Müsafirin: 27)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.
2878- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Her þeyin bir zirvesi Kur’ânýn zirvesi ve doruðu da Bakara sûresidir. Bu sûrede bir ayet vardýr ki Kur’ân ayetlerinin efendisidir. O ayet, Ayet-el Kürsî’dir.” (Tirmizî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmizî: Bu hadis garib olup sadece Hakîm b. Cübeyr’in rivâyetiyle biliyoruz.
Þu’be, Hakîm b. Cübeyr hakkýnda ileri geri konuþmuþ ve onun zayýf olduðunu söylemiþtir.
2879- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurmuþtur: “Her kim mü’min sûresi ilk üç ayetiyle Bakara sûresi 255. ayeti olan Ayet-el Kürsî’yi sabahleyin okursa akþama kadar muhafaza edilir. Akþam okursa sabaha kadar bu ayetler vasýtasýyla koruma altýna alýnýr.” (Dârimî, Fedail: 27)
ž Tirmizî: Bu hadis garibtir. Bazý ilim adamlarý Abdurrahman b. Ebû Bekir b. Ebû Müleyke el Müleykî’nin hafýzasý yönünde söz etmiþlerdir. Zürare b. Mus’ab ibn Abdurrahman b. Avf’týr ve Ebû Mus’ab el Medenî’nin dedesidir.
Ø Ayet-el kürsÎ’nin deðeri ve kýymeti
2880- Ebû Eyyûb el Ensarî (r.a.)’den rivâyete göre: “Ebû Eyyûb’un bir hurma deposu vardý. Cin veya þeytan türü birileri gelir ve o depodan hurma alýrdý. Ebû Eyyûb durumu Peygamber (s.a.v.)’e þikayet etti. Rasûlullah (s.a.v.)’de þöyle buyurdu: “Git onu tekrar gördüðünde: “Bismillah peygambere icabet et” de buyurdu. Sonra Ebû Eyyûb onu yakaladý bir daha gelmeyeceðine söz verince býraktý. Sonra Peygamber (s.a.v.)’e geldi. Rasûlullah (s.a.v.): “Esirin ne yaptý” diye sordu. Ebû Eyyûb: Bir daha dönmeyeceðine yemin etti dedi. Rasûlullah (s.a.v.): “Yalan söyledi, O yalan söylemeye alýþýktýr” dedi. Ebû Eyyûb o kiþiyi bir daha yakaladý tekrar gelmeyeceðine yemin edince onu tekrar serbest býraktý. Rasûlullah (s.a.v.)’e gelince; “Esirin ne yaptý” diye sordu. Ebû Eyyûb: Bir daha dönmemeye ikinci defa yemin etti, dedi. Rasûlullah (s.a.v.): “Yalan söyledi O yalan söylemeye alýþýktýr” buyurdu. Üçüncü sefer yakalayýnca; bu sefer seni Rasûlullah (s.a.v.)’e götürmeden býrakmayacaðým dedi. Bunun üzerine o kimse dedi ki: Sana bir þey öðreteceðim “Ayet-el Kürsî”yi evinde bunu oku ne þeytan ne de bir baþkasý sana yaklaþamaz. Ebû Eyyûb Peygamber (s.a.v.)’e geldi. Rasûlullah (s.a.v.): “Esirin ne yaptý” diye sordu. Ebû Eyyûb olup biteni haber verdi. Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v.): “O doðru söylemiþ, fakat aslýnda kendisi yalancýdýr” buyurdu. (Müsned: 22488)
ž Bu hadis hasen garibtir.
Bu konuda Übey b. Ka’b’tan da hadis rivâyet edilmiþtir.
Ø bakara sûresinin son iki ayeti=amenerrasülü’nün deðer ve kýymeti
2881- Ebû Mes’ûd el Ensarî (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurmuþtur: “Kim Bakara sûresinin son iki ayetini okursa o iki ayet ona yeterlidir.” (Buhârî, Meðazi: 27; Müslim, Salat-ül Müsafirin: 17)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.
2882- Numân b. Beþîr (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurmuþtur: “Allah gökleri ve yeri yaratmadan iki bin yýl önce bir kitap yazdý da o kitaptan iki ayet indirerek Bakara sûresini o iki ayetle mühürledi. Bu ayet bir evde üç gün süreyle okunmazsa þeytan o eve yaklaþýr.” (Dârimî, Fedail-ül Kur’ân: 27)
ž Tirmizî: Bu hadis garibtir.
Ø al-i Imrân sûresinin fazileti deðer ve kýymeti
2883- Nevvâs b. Sem’an (r.a.)’den rivâyete göre, Peygamber (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kur’ân ve dünyada Kur’ânla amel edenler kýyamet günü getirilecek Bakara ve Al-i Imrân sûreleri onun önünde olacaklardýr.”
Nevvâs diyor ki: Rasûlullah (s.a.v.), bu iki sûre için üç örnek verdi onlarý asla unutmadým þöyle demiþti: “O iki sûre aralarýndan ýþýk sýzan iki þemsiye gibi yan yana veya iki kara bulut gibi, veya kanatlarýný germiþ saf saf kuþlardan oluþan sürüler gibi gelecekler ve Bakara ve Al-i Imrân sûrelerini okuyan adamlarýn Cennete girmeleri için mücadele vereceklerdir.” (Müslim: Salat-ül Müsafirin: 27)
ž Bu konuda Büreyde’den ve Ebû Umâme’den de hadis rivâyet edilmiþtir.
Tirmizî: Bu hadis bu þekliyle garibtir.
Ýlim adamlarýnca bu hadisin manasý: Kýyamet günü sûre deðil sûreyi okumanýn sevâbý gelecektir. Bazý ilim adamlarý bu ve buna benzer hadisleri böylece tefsir etmiþlerdir. Yani Kur’ân okumanýn sevâbý gelecektir. Nevvâs b. Sem’an’ýn hadisinde ilim adamlarýnýn tefsir ettikleri manaya delalet eden delil vardýr. Nitekim hadiste Peygamberimiz “Dünyada onunla amel eden Kur’ân ehli... diye buyurmaktadýr. Bu ifadede amelin sevâbýnýn geleceðine dair bir delalet vardýr.
2884- Muhammed b. Ýsmail (r.a.), Humeydî’den naklen Sûfyân b. Uyeyne’nin Abdullah b. Mes’ûd’un rivâyet ettiði “Allah, Ayet-el Kürsî’den daha büyük yer ve gök yaratmamýþtýr.” Hadis hakkýnda þöyle dedi: Çünkü Ayet-el Kürsî Allah kelamýdýr. Ve Allah’ýn kelamý da yarattýðý yer ve gökten daha büyüktür. (Tirmizî rivâyet etmiþtir.)
Ø Kehf sûresinin deðeri ve kýymeti
2885- Ebû Ýshâk (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Berâ’dan iþittim þöyle diyordu: Bir kimse, Kehf sûresini okurken sakin olarak duran binitinin harekete geçtiðini gördü. Bir de baktý ki bulut veya buluta benzeyen bir þey... Rasûlullah (s.a.v.)’e geldi ve durumu anlattý. Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “O Kur’ân okuma üzerine inen veya Kur’ân üzerine inen ilahî bir huzur olan sekinettir.” (Buhârî, Menakýb: 27; Müslim, Salat-ül Müsafirin: 17)
ž Bu konuda Üseyd b. Hudayr’dan da hadis rivâyet edilmiþtir.
Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.
2886- Ebû’d Derdâ (r.a.)’den rivâyete göre, Peygamber (s.a.v.), buyurdu ki: “Her kim Kehf sûresinin baþýndan üç ayet okursa Deccâl fitnesinden korunur.” (Müslim, Salat-ül Müsafirin: 27; Ebû Dâvûd, Malahým: 17)
ž Muhammed b. Beþþâr, Muâz b. Hiþâm vasýtasýyla babam Ebû Katâde’den rivâyet etti diyerek ayný senedle bu hadisin bir benzerini bize nakletmiþtir.
Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.
Ø yasînsûresinin deðeri ve kýymeti
2887- Enes (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurmuþtur: “Herþeyin bir kalbi vardýr. Kur’ân’ýn kalbi ise Yasin sûresidir. Her kim Yasin sûresini okur ve onun içindekilere göre yaþarsa; Allah o kimseye Kur’ân-ý on kere okumuþ kadar sevap yazar.” (Dârimî, Fedail-ül Kur’ân: 27)
ž Tirmizî: Bu hadis garib olup bu hadisi sadece Humeyd b. Abdurrahman’ýn rivâyetiyle bilmekteyiz. Basra’da, Katâde’nin hadisleri ancak bu rivâyet zinciriyle bilinir. Harun Ebû Muhammed bilinmeyen bir ihtiyardýr.
Ebû Musa, Muhammed b. Müsenna, Ahmed b. ed Darimî vasýtasýyla Kuteybe’den, Humeyd b. Abdurrhman’dan bu hadisi bize böylece aktarmýþtýr.
Bu konuda Ebû Bekir es Sýddîk‘tan da hadis rivâyet edilmiþ olup senedi pek saðlam olmayýp zayýftýr.
Ø Ha-mim duhan sûresinin deðer ve kýymeti
2888- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kim Hâ-mim Duhan sûresini geceleyin okursa, kendisi için yetmiþ bin melek baðýþlanma diledikleri halde sabaha kavuþur.” (Tirmizî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmizî: Bu hadis garib olup sadece bu þekliyle bilmekteyiz. Ömer b. ebî Has’am’ýn hadiste zayýf olduðu söylenmiþtir.
Muhammed onun hadislerinin münker olduðunu söylemektedir.
2889- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kim Cuma gecesi Hâ-mim Duhan sûresini okursa günahlarý baðýþlanýr.” (Tirmizî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmizî: Bu hadisi sadece bu þekliyle biliyoruz. Hiþâm, Ebû’l Mikdam’ýn hadis konusunda zayýf olduðu kaydedilmiþtir.
Hasan’da Ebû Hüreyre’den hadis iþitmemiþtir. Eyyûb ta Yunus b. Ubeyd’te ve Ali b. Zeyd’te böyle söylemektedirler.
Ø mülk sûresinin deðer ve kýymeti
2890- Ýbn Abbâs (r.a.)’den rivâyete göre, Peygamber (s.a.v.)’in ashabýndan biri kabir olduðunu bilmediði bir kabrin üzerine çadýrýný kurmuþtu. Birde ne görsün orasý mülk süresini sonuna kadar okuyan bir kimsenin kabri deðil mi? Bunun üzerine o çadýr kuran adam Peygamber (s.a.v.)’e gelerek; Ey Allah’ýn Rasûlü! dedi, kabir olduðunu bilmediðim bir yere çadýrýmý kurmuþtum, ansýzýn oradan bir adam belirdi ve Mülk sûresini sonuna kadar okudu... Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v.): “Bu sûre engelleyici ve kurtarýcýdýr okuyan kimseyi kabir azabýndan kurtarýr.” (Tirmizî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmizî: Bu hadis bu þekliyle hasen garibtir.
Bu konuda Ebû Hüreyre’den de hadis rivâyet edilmiþtir.
2891- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kur’ân’da otuz ayetlik bir sûre vardýr ki o sûre bir adama þefaat etti o adamýn günahý baðýþlandý o sûre Tebarekellezi bi yedihil mülk süresidir.” (Ebû Dâvûd, Salat: 27; Ýbn Mâce, Edeb: 17)
ž Bu hadis hasen sahihtir.
2892- Câbir (r.a.)’den rivâyete göre: “Peygamber (s.a.v.), Elif lam mim Tenzil sûresiyle (Secde sûresi) Tebarekellezi bi yedihil mülk (Mülk sûresi) süresini okumadan uyumazdý.” (Müsned: 14132)
ž Tirmizî: Bu hadisi pek çok kimse Leys b. ebî Selîm’den aynen buradaki gibi rivâyet etmiþlerdir. Muðîre b. Müslim’de Ebû’z Zübeyr’den, Câbir’den benzeri þekilde rivâyet etmektedirler.
Züheyr rivâyet etti ve þöyle dedi: Ebû’z Zübeyr’e sordum Câbir’den bu hadisi anlatýrken iþittin mi diye? O da bu hadisi aktarýverdi. Ebû’z Zübeyr diyor ki: Bana bu hadisi Safvân veya Safvân’ýn oðlu bildirdi. Sanki Züheyr bu hadisin Ebû’z Zübeyr’den ve Câbir’den olduðunu bilmemekte ve yadýrgamaktadýr.
Hennâd Ebû’l Ahvas vasýtasýyla, Leys’den Ebû’z Zübeyr’den, Câbir’den bu hadisin bir benzerini bize aktarmýþtýr.
Tirmizî: Hüreym, Fudeyl vasýtasýyla Leys’den, Tavüs’tan rivâyet ederek þöyle demiþtir: Bu iki sûre Kur’ân’ýn tüm sûrelerinden yetmiþ sevap daha üstündür.
Ø zilzâl sûresinin deðeri ve kýymeti
2893- Enes b. Mâlik (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: Her kim Zilzâl sûresini okursa onun için bu sûre Kur’ân’ýn yarýsýna denk tutulur ve her kim de Kâfirûn sûresini okursa bu sûre de onun için Kur’ân’ýn dörtte birine denk tutulur. Kimde Ýhlas sûresini okursa bu sûre de Kur’ân’ýn üçte birine denk tutulur.” (Müsned: 12031)
ž Tirmizî: Bu hadis garibtir. Bu hadis sadece Þeyh Hasan b. Selm’in rivâyetiyle bilmekteyiz.
Bu konuda Ýbn Abbâs’tan da hadis rivâyet edilmiþtir.
2894- Ýbn Abbâs (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Zilzâl sûresi, Kur’ân’ýn yarýsýna denktir. Ýhlas sûresi, Kur’ân’ýn üçte birine denktir. Kâfirûn sûresi ise Kur’ân’ýn dörtte birine denktir.” (Tirmizî rivâyet etmiþtir.)
ž Bu hadis garibtir. Bu hadisi sadece Yemân Ýbn’ül Muðîre’nin rivâyetiyle bilmekteyiz.
2895- Enes b. Mâlik (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.), ashabýndan bir adama: “Ey falan kimse evlendin mi? diye sordu. Adam: Hayýr Ey Allah’ýn elçisi evlenmedim evlenme imkanýna da sahip deðilim dedi. Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v.) senin ezberinde Ýhlas sûresi yok mu? Buyurdu. Adam: Evet var dedi. Rasûlullah (s.a.v.), o Kur’ân’ýn üçte biridir buyurdu. Sonra Rasûlullah (s.a.v.) ezberinde Nasr sûresi yok mu? Buyurdu. Adam: Var dedi. Rasûlullah (s.a.v.): O da Kur’ân’ýn dörtte biridir buyurdu. Sonra Rasûlullah (s.a.v.), ezberinde Kâfirûn sûresi var mý? buyurdu. Adam da: Evet deyince Rasûlullah (s.a.v.), Kur’ân’ýn dörtte biridir, buyurdu. Sonra Rasûlullah (s.a.v.), ezberinde Zilzâl sûresi yok mu buyurdu. Adam: Evet vardýr deyince Rasûlullah (s.a.v.), o da Kur’ân’ýn dörtte biridir, buyurdu ve (Sen zengin sayýlýrsýn bunlarý öðretmeyi mehir olarak kullanýp) evlen evlen buyurdu.” (Müsned: 12031)
ž Tirmizî: Bu hadis hasendir.
Ø ihlas süresinin deðeri ve kýymeti
2896- Ebû Eyyûb (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Bir gecede Kur’ân’ýn üçte birini okumaktan hanginiz acizdir? Kim Kulhüvallahû ehad sûresini okursa Kur’ân’ýn üçte birini okumuþ sayýlýr.” (Nesâî, Ýftitah: 27; Dârimî, Fedail-ül Kur’ân: 17)
ž Bu konuda Ebû’d Derdâ, Ebû Saîd, Katâde b. Numân, Ebû Hüreyre, Enes, Ýbn Ömer ve Ebû Mes’ûd’tan da hadis rivâyet edilmiþtir.
Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir. Bu hadisi Zaide’den daha iyi rivâyet eden bir kimseyi tanýmýyoruz. Fudayl b. Iyaz ve Ýsrail rivâyetlerinde ona uymuþlardýr. Þu’be ve pek çok güvenilir kiþiler bu hadisi Mansur’dan rivâyet etmekte ve karýþýklýða düþmektedirler.
2897- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) ile beraber geldim Rasûlullah (s.a.v.) bir kimsenin Ýhlas sûresini okuduðunu iþitti ve vâcib oldu buyurdu. Ben ne vâcib oldu? Dedim; “Cennet” buyurdular. (Müsned: 7669)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen garibtir. Bu hadisi sadece Mâlik b. Enes’in rivâyetiyle bilmekteyiz. Ebû Huneyn Ubeyd b. Huneyn’dir.
2898- Enes (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kim Ýhlas sûresini her gün ikiyüz kere okursa elli senelik günahlarý silinir. Ancak üzerindeki kul borcu bunun dýþýndadýr.”
Ayný senedle Rasûlullah (s.a.v.)’in þöyle buyurduðu da rivâyet edilmiþtir: “Kim uyumak istediðinde yataðý üzerinde sað yanýna yatar sonra Ýhlas sûresini yüz kere okursa kýyamet günü Rabbi ona þöyle diyecektir: Ey kulum! Saðýndan Cennete giriver.” (Dârimî, Fedail-ül Kur’ân: 27)
ž Tirmizî: Sabit’in, Enes’den rivâyeti olarak bu hadis garibtir.
Yine bu hadis Sabit’den deðiþik þekillerde de rivâyet edilmiþtir.
2899- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Ýhlas sûresi Kur’ân’ýn üçte birine denktir.” (Müslim, Salat-ül Müsafirin: 27; Ýbn Mâce, Edeb: 17)
ž Bu hadis hasen sahihtir.
2900- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Toplanýnýz size Kur’ân’ýn üçte birini okuyacaðým. Bunun üzerine toplanan toplandý. Sonra, Rasûlullah (s.a.v.) odasýndan çýkarak Ýhlas sûresini okudu ve odasýna girdi. Birbirimize þöyle dedik: Rasûlullah (s.a.v.), size Kur’ân’ýn üçte birini okuyacaðým buyurmuþtu. Ben kuvvetle tahmin etmekteyim ki bu kendisine gökten gelen bir haberdir. Daha sonra Rasûlullah (s.a.v.) çýktý ve þöyle buyurdu: Size Kur’ân’ýn üçte birini okuyacaðýmý söylemiþtim, dikkat edin o okuduðum sûre Kur’ân’ýn üçte birine denktir.” (Müslim, Salat-ül Müsafirin: 27; Ýbn Mâce, Edeb: 17)
ž Tirmizî: Bu hadis bu þekliyle hasen sahih garibtir. Ebû Hazým el Eþcaî’nin ismi Selman’dýr.
2901- Enes b. Mâlik (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Ensâr’dan bir adam vardýr. Ku’ba mescidinde imamlýk yapardý. Okuyabileceði bir sûreyi namazda onlara okuyacaðýnda Ýhlas sûresiyle baþlar sonra baþka bir sûre okur ve her rekatta aynen böyle yapardý. Arkadaþlarý kendisiyle konuþtular ve þöyle dediler: “Sen bir sûreyi okuyor onu yeterli görmeyip baþka bir sûre daha okuyorsun. Ya daima bu sûreyi oku veya diðerini oku.” Ensâr’dan olan bu kimse dedi ki: “Ben bu Ýhlas sûresini okumayý býrakacak deðilim size bu sûre ile namaz kýldýrmamý isterseniz yaparým istemiyorsanýz imamlýðý býrakýrým.” Bu kimseyi en deðerli kiþileri olarak gördüklerinden baþka birisinin kendilerine imam olmasýný istemediler. Peygamber (s.a.v.) onlara geldiðinde durumu ona haber verdiler. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v.), Ey filan dedi; cemaatin söylediðinden seni alýkoyan ve her rekatta bu sûreyi okumaya seni yönelten sebeb nedir? Buyurdu. O kimse: Ey Allah’ýn Rasûlü ben bu sûreyi seviyorum. Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Bu sûrenin sevgisi seni Cennete sokacaktýr.” (Dârimî, Fedail-ül Kur’ân: 27)
ž Tirmizî: Bu hadis Ubeydullah b. Ömer’in Sabit’den rivâyeti olarak bu þekliyle hasen garib sahihtir.
Mübarek b. Fedâle, Sabit’den, Enes’den þöyle rivâyet etmiþtir: Bir adam þöyle dedi: Ey Allah’ýn Rasûlü! Ben bu Ýhlas sûresini seviyorum. Rasûlullah (s.a.v.)’de buyurdu ki: Senin o sûreyi sevmen seni mutlaka Cennete girdirecektir.
Ayný þekilde Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eþ’as, Ebû’l Velid vasýtasýyla Mübarek b. Fedâle’den bu þekilde rivâyet etmiþtir.
Ø mavvizeteyn (nâs ve felak) sûrelerinin deðer ve kýymeti
2902- Ukbe b. Âmir el Cühenî (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Allah bana benzeri görülmemiþ ayetler indirdi. Sonuna kadar Nâs ve Felak sûrelerini okudu.” (Müslim, Salat-ül Müsafirin: 27; Nesâî, Ýftitah: 17)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.
2903- Ukbe b. Âmir (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: “Rasûlullah (s.a.v.) her namazýn arkasýndan bana Nas ve Felak sûrelerini okumamý emretti.” (Nesâî, Sehv: 27; Ebû Dâvûd, Salat: 17)
ž Bu hadis hasen garibtir.
Ø Kur’ân-ý gereði gibi okuyanýn deðeri ve kýymeti
2904- Âiþe (r.anha)’dan rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kur’ân-ý güzel okuyan ve amel eden kiþi þerefli ve saygýlý olan katip, meleklerle beraberdir.” Kur’ân-ý (Hiþâm zorlanarak dedi-Þu’be güçlük çekerek dedi) okuyan kiþiyle iki sevap vardýr. (biri okumasýndan diðeri de zorlanmasýndan dolayý) (Buhârî, Tefsir-ül Kur’ân: 27; Müslim, Salat-ül Müsafirin: 17)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.
2905- Ali b. ebî Tâlib (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Her kim Kur’ân-ý okur ve ezberler, helal kýldýklarýný helal sayar, haram kýldýklarýný haram kabul edip uzak durur; Allah O Kur’ân sebebiyle onu Cennete koyar ve ailesinden Cehennemlik olan on kiþiye de þefaatçi kýlar.” (Ýbn Mâce, Mukaddime: 27)
ž Tirmizî: Bu hadis garibtir. Sadece bu þekliyle bilmekteyiz. Senedi de pek saðlam deðildir. Hafs b. Süleyman hadiste zayýf sayýlmýþtýr.
Ø Kur’ân’ýn deðer ve kýymeti
2906- Hâris (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Mescide uðradým cemaati bazý dedikodulara dalmýþ buldum ve Ali’nin yanýna girerek þöyle dedim: Ey Mü’minlerin emiri! Ýnsanlarýn lüzümsuz dedikodulara daldýklarýný görmüyor musunuz? Bunun üzerine Ali gerçekten böyle yapýyorlar mý? diye sordu; ben de evet dedim. Bunun üzerine Ali þöyle dedi: Rasûlullah (s.a.v.)’den iþittim þöyle buyurmuþtu: Dikkat edin büyük bir fitne olacaktýr! Ben de bu fitneden kurtuluþ nasýl olacaktýr Ey Allah’ýn Rasûlü! dedim. Þöyle buyurdular: Allah’ýn Kitab’ýna sarýlmakla çünkü onda sizden öncekilerin haberi, sizden sonrakilerin haberi, aranýzdaki meselelerin hükmü ondadýr. O hak ile batýlý birbirinde ayýran kesin bir hüküm olup saçmalama deðildir. Her kim zorbalýk yaparak ondan uzaklaþýrsa Allah onun iþini bitirir. Her kim de doðru yolu o Kur’ân’dan baþkasýnda ararsa Allah onu sapýklýða düþürür. O, Allah’ýn saðlam ipidir ve hikmet dolu sözleridir. O Sýrat-ý müstakîm’dir. O Kur’ân arzu ve isteklerin bozamadýðý dillerin karýþýklýða düþüremediði, ilim adamlarýnýn kendisinden doyamadýðý fazla tekrarlamakla eskimeyen ve býkkýnlýk vermeyen hayranlýk veren yönleri, bitip tükenmeyen öyle bir kitaptýr ki: Cinlerden bir gurup onu dinleyince þöyle demek mecburiyetinde kalmýþlardýr: “Biz ne güzel bir Kur’ân dinledik, doðruyu eðriden ayýrt etme bilincine ulaþtýran bir Kur’ân ve böylece ona iman ettik artýk bundan sonra Rabbimizden baþkalarýna ilahlýk yakýþtýrmayacaðýz.” (Cin süresi: 1-2)
Ona dayanarak konuþan doðru söz söylemiþtir. Onunla amel eden sevap kazanýr onunla hükmeden adaletli davranmýþ ona davet eden doðru yola iletilmiþ olur. Ey A’ver bu sözleri iyi dinle! (Dârimî, Fedail-ül Kur’ân: 27)
ž Tirmizî: Bu hadisi sadece bu þekliyle bilmekteyiz. Senedi mechuldûr. Harîs’in rivâyeti hakkýnda söylenti vardýr.
Ø Kur’ân öðrenmek ve öðretmenin deðeri ve kýymeti
2907- Osman b. Afvân (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle buyurdu: “Sizin en hayýrlýnýz Kur’ân-ý öðrenen ve öðretendir.” (Buhârî, Fedail-ül Kur’ân: 27; Ýbn Mâce,i Mukaddime: 17)
ž Ebû Abdurrahman dedi ki: Beni þu oturduðum yerde oturtan sebeb iþte budur. Ebû Abdurrahman, Osman’ýn halifeliði döneminde Kur’ân öðretmeye devam etmiþ Haccac b. Yusuf’un zamanýna kadar bu iþe devam etmiþtir.
Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.
2908- Osman b. Affân (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurmuþtur: “En hayýrlýnýz ve deðerliniz Kur’ân-ý öðrenen ve öðretenlerinizdir.” (Buhârî, Fedail-ül Kur’ân: 27; Ýbn Mâce,i Mukaddime: 17)
ž Bu hadis hasen sahihtir.
Abdurrahman b. Mehdî ve pek çok kimseler bu hadisi Sûfyân es Sevrî’den, Alkame b. Mersed’den, Ebû Abdurrahman’dan ve Osman’dan rivâyet etmiþlerdir. Sûfyân hadisin senedinde Sa’d b. Ubeyde’den dememiþtir.
Yahya b. Saîd el Kattan bu hadisi, Sûfyân’dan, Þu’be’den, Alkame b. Mersed’den Sa’d b. Ubeyde’den, Ebû Abdurrahman’dan ve Osman’dan bu þekilde rivâyet etmiþlerdir.
Ayný þekilde, Muhammed b. Beþþâr: Yahya b. Saîd, Sûfyân’dan, Þu’be’den pek çok kere bu hadisi rivâyet etmiþlerdir. Alkame b. Mersed, Sa’d b. Ubeyde’den, Ebû Abdurrahman’dan, Osman’dan bu hadisi bize aktarmýþlardýr. Muhammed b. Beþþâr diyor ki: Sûfyân’ýn arkadaþlarý bu hadisi Sûfyân’dan rivâyet ederken senedinde Sûfyân’dan ve Sa’d b. Ubeyde’den dememiþtir. Muhammed b. Beþþâr bu rivâyet daha saðlamdýr dedi.
Tirmizî: Þu’be bu hadisin senedinde Sa’d b. Ubeyde’yi ilave etmiþ olup Sûfyân’ýn rivâyet ettiði hadis daha saðlamdýr. Ali b. Abdullah, Yahya b. Saîd’in þöyle dediðini anlatmýþtýr: Bence hiç kimse Þu’be’ye eþit olamaz. Ama Sûfyân ona muhalefet ederse Sûfyân’ýn rivâyetini alýrým.
Tirmizî: Ebû Ammâr’dan iþittim. Þu’be’nin þöyle dediðini Vekî’den bize aktardý. Sûfyân’ýn hafýzasý benden daha kuvvetlidir. Sûfyân bana bir kimseden ne rivâyet etmiþse onu kendisine sorduðum vakit aynen rivâyet ettiði gibi bulmuþumdur.
Bu konuda Ali ve Sa’d’den de hadis rivâyet edilmiþtir.
2909- Ali b. ebî Tâlib (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Sizin en hayýrlýnýz, Kur’ân-ý öðrenen ve öðretendir.” (Dârimî, Fedail-ül Kur’ân: 27)
ž Bu hadisin Ali vasýtasýyla rivâyet edildiðini sadece Abdurrahman b. Ýshâk’ýn rivâyetiyle bilmekteyiz.
Ø Kur’ân’dan bir harf okuyanýn ve öðretenin sevâbý
2910- Abdullah b. Mes’ûd (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kur’ân’dan bir harf okursa kendisine bir sevap yazýlacaktýr ve her sevap on katýyla karþýlýk bulacaktýr. Elif lam mîm bir harftir demiyorum. Fakat elif bir harf lam bir harf mim de bir harftir.” (Tirmizî rivâyet etmiþtir.)
ž Bu hadis Abdullah b. Mes’ûd’tan deðiþik þekillerde de rivâyet edilmiþtir. Ebû’l Ahvas bu hadisi Ýbn Mes’ûd’tan bazen merfu bazen da mevkuf olarak rivâyet etmiþtir.
Tirmizî: Bu hadis bu þekliyle hasen sahih garibtir.
Kuteybe’den iþittim þöyle diyordu: Muhammed b. Ka’b el Kurazî’nin Peygamber (s.a.v.)’in hayatýnda doðduðu bana ulaþan bilgiler arasýndadýr. Muhammed b. Ka’b Ebû Hamza diye künyelenir.
Ø kullar allah’a Kur’ânla olan münasebetlerine göre yaklaþýrlar
2911- Ebû Umâme (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Allah kulunun kýldýðý iki rekat namazdan daha üstün olarak hiçbir konuda deðer vermemiþtir. Kul namaza devam ettiði sürece üzerine iyilik ve sevap saçýlýr. Kullar Allah’a, Kur’ânla ilgileri arttýkça yaklaþmýþ olurlar.” Ebû’n Nadr: Kur’ân-ý kastediyor dedi. (Müsned: 21274)
ž Tirmizî: Bu hadis garib olup ancak bu þekliyle bilmekteyiz.
Bekr b. Humeys hakkýnda Ýbn’ül Mübarek söz etmiþ ve neticede onun rivâyetlerini terk etmiþtir. Bu hadis ayný zamanda Zeyd b. Ertae’den, Cübeyr b. Nüfeyr’den mürsel olarak ta rivâyet edilmiþtir.
2912- Cübeyr b. Nüfeyr (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Siz Allah’a Kur’ân’ýn emirlerini yerine getirerek yaptýðýnýz iyiliklerden daha deðerli bir þeyle Allah’ýn huzuruna dönemezsiniz.” (Müsned: 21274)
Ø hayatýnda Kur’ân olmayan kimseler harabe bir ev gibidir
2913- Ýbn Abbâs (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Yaþantýsýnda Kur’ân’dan hiçbirþey bulunmayan kiþi harabe bir ev gibidir.” (Dârimî, Fedail-ül Kur’ân: 27)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.
2914- Abdullah b. Amr (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kur’ân okuyan kimseye denilecek ki oku ve yüksel. Dünyada okuduðun gibi oku çünkü senin derecen okuduðun ayetlerin son noktasýna kadardýr.” (Ebû Dâvûd, Salat: 27)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.
Bündar, Abdurrahman b. Mehdî vasýtasýyla Sûfyân’dan, Âsým’dan, ayný senedle bu hadisin bir benzerini bize aktarmýþtýr.
2915- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kýyamet günü Kur’ân getirilecek ve þöyle diyecek: “Ey Rabbim beni okuyup benimle hayatýný yaþayan bu kulunu giydir, o kimseye keramet tâc’ý giydirilecek sonra Kur’ân diyecek: artýr ya rabbi. Ýkram olarak elbise de giydirilecek sonra Kur’ân diyecek ki Ey Rabbim ondan razý ol. Allah’ta ondan razý olacak. Denilecek ki: Ey kul oku ve yüksel böylece okuduðu her bir ayetle iyilik, sevap ve mükafatlarý artýrýlacaktýr.” (Dârimî Fedeil-ül Kur’ân: 27)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.
Muhammed b. Beþþâr, Muhammed b. Cafer vasýtasýyla Þu’be’den, Âsým b. Behdele’den, Ebû Salih’den, Ebû Hüreyre’den bu hadisin bir benzerini merfu olmaksýzýn bize aktarmýþlardýr.
Tirmizî: Bu hadis Abdussamed’in, Þu’be’den yaptýðý rivâyetinden daha saðlam ve sahihtir.
Ø Kur’ân’dan unutulan bir ayet ve sûrenin günahý ne kadardýr?
2916- Enes b. Mâlik (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Ümmetimin sevaplarý bana arzolundu hatta mescidi temiz tutmak için çýkarýp attýðý en ufak bir çöp parçasýna varýncaya kadar... Ümmetimin günahlarý da bana arz edildi. Bir insanýn Kur’ân’dan öðrenip te unuttuðu bir ayet ve sûreden daha büyük bir günah görmedim.” (Ebû Dâvûd, Salat: 27)
ž Tirmizî: Bu hadis garib olup ancak bu þekliyle bilmekteyiz.
Tirmizî: Muhammed b. Ýsmail ile bu hadisi müzakere ettim bilip tanýmadý ve garib buldu. Muhammed þöyle dedi: Muttalib b. Abdullah’ýn, peygamberin ashabýndan hiçbirinden hadis iþittiðini bilmiyoruz. Ancak; “Peygamber (s.a.v.)’in hutbesinde bulunan bir kimse bana rivâyet etti” sözü vardýr. Abdullah b. Abdurrahman’ýn da þöyle dediðini iþittim: Muttalib’in, peygamberin ashabýndan herhangi birinden hadis iþittiðini bilmiyoruz. Abdullah diyor ki: Ali b. el Medinî Muttalib’in, Enes’den hadis iþitmiþ olmasýný reddetmiþtir.
Ø Kur’ân’ý sesli mi? okumalý sessiz mi?...
2917- Imrân b. Husayn (r.a.)’den rivâyete göre, kendisi Kur’ân okuyan ve sonra bir bela ve sýkýntý anýnda okunmasý gereken; Bakara sûresi 156. ayetini okuyan birine rastladý ve þöyle dedi: Rasûlullah (s.a.v.)’in þöyle dediðini iþittim: “Her kim Kur’ân okursa ihtiyacý olan þeyi Allah’tan istesin, çünkü ileride öyle insanlar gelecek ki: Kur’ân okuyacak ve Kur’ân’ý alet ederek insanlardan isteyeceklerdir.” (Müsned: 19029)
ž Mahmûd diyor ki: Bu kimse Câbir el Cufî’nin kendisinden hadis rivâyet ettiði Basralý Hayseme’dir. Abdurrahman’ýn oðlu Hayseme deðildir. Bu Hayseme Basralý bir ihtiyardýr. Ebû’n Nasr künyesiyle anýlýr. Kendisinden Enes birkaç hadis rivâyet etmiþtir. Câbir el Cufî’de, Hayseme’den hadis rivâyet etmiþtir.
Tirmizî: Bu hadis hasendir. Senedi bu þekilde deðildir.
2918- Suheyb (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurmuþtur: “Kur’ân’daki haramlarý helal kýlan kimse; Kur’ân’a iman etmemiþtir.” (Tirmizî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmizî: Bu hadisin senedi pek saðlam deðildir. Vekî’a rivâyetinde Muhalefet edilmiþtir. Muhammed diyor ki: Ebû Ferve, Yezîdb. Sinan er Rehavî’nin hadislerinde zarar yoktur ama oðlunun kendisinden yaptýðý rivâyetler böyle deðildir. Çünkü oðlu kendisinden münker hadisler rivâyet etmektedir.
Tirmizî: Muhammed b. Yezîd b. Sinan bu hadisi babasýndan rivâyet ederek senede “Mûcâhid’den, Saîd b. Müseyyeb’den ve Suheyb’den” sözünü ilave etmiþtir. Muhammed b. Yezîd rivâyetine pek uyulmamýþ olup o rivâyet zayýftýr. Ebû’l Mübarek ise mechul bir kiþidir.
2919- Ukbe b. Âmir (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.)’den þöyle buyurduðunu iþittim demiþtir: “Kur’ân-ý açýktan okuyan açýktan sadaka vermiþ gibidir. Kur’ân’ý gizli okuyan ise gizli sadaka vermiþ gibidir.” (Nesâî, Kýyam-ül Leyl: 27; Ebû Dâvûd, Salat: 17)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen garibtir.
Bu hadisin manasý Kur’ân-ý gizli olarak okuyan kimsenin açýk olarak okuyan kimseden üstün olduðudur. Çünkü gizli sadaka vermek, ilim adamlarýnca açýktan vermekten daha deðerli görülmüþtür. Bunun tefsirini de þöyle yapmýþlardýr: Kiþi gizli vermek suretiyle kendisini beðenmiþlikten kurtarmýþ olur. Gizli verilen sadaka ve gizli yapýlan ibadetlerde kendini beðenmiþlik hastalýðýna yakalanmasý açýktan yapýlan kadar korkuyu gerektirmez.
Ø Peygamberimiz hangi sûreyi okumadan uyumazdý?
2920- Âiþe (r.anha)’dan rivâyete göre: “Peygamber (s.a.v.), Benî Ýsrail (Ýsra ve Zümer) sûrelerini okumadan yataðýna yatýp uyumazdý.” (Tirmizî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen garibtir. Ebû Lübabe, Basralý bir ihtiyardýr. Hammad b. Zeyd kendisinden pek çok hadis rivâyet etmiþtir. Adýnýn Mervan olduðu söylenmektedir. Bu Ebû Lübabe’nin durumunu Muhammed b. Ýsmail, Kitab-ül Tarih isimli kitabýnda bize anlatmýþtýr.
2921- Irbad b. Sariye (r.a.)’den rivâyete göre: “Rasûlullah (s.a.v.), Müsebbihat denilen sûreleri yatmazdan evvel okur bu sûreler içinde bir ayet vardýr ki bin ayetten daha hayýrlýdýr” buyururdu. (Ebû Dâvûd, Edeb: 17)
(Bu süreler: S.B.H. kökünden gelen kelimelerle baþlayan yedi sûredir; Ýsra, Hadid, Haþr, Saff, Cuma, Teðabün ve A’lâ’ sûreleri)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen garibtir.
Ø haþr sûresinin son üç ayetini okuyan kimsenin mükafatý
2922- Ma’kýl b. Yesâr (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kim sabah olduðunda üç kere Eûzû billahissemiil âlimi minþeytanirracim (Allah’ýn rahmetinden kovulan taþlanmýþ þeytanýn þerrinden her þeyi bilen Allah’a sýðýnýrým) diyerek; Haþr sûresinin sonundan üç ayet okursa, Allah o kimseye yetmiþ bin melek vekil eder de o melekler akþama kadar o kimseyi duâ ve istiðfar ederler. Eðer o gün ölürse þehîd olarak ölür. Akþam olunca okuyan kimse de sabaha kadar ayný durumdadýr.” (Dârimî, Fedail-ül Kur’ân: 27)
ž Bu hadis garib olup sadece bu þekliyle bilmekteyiz.
Ø Rasûlullah (s.a.v.)’in namazlarýnda okumasý nasýldý?
2923- Ya’la b. Memlek (r.a.), Peygamber (s.a.v.)’in hanýmlarýndan Ümmü Seleme’ye Peygamberimiz (s.a.v.)’in namazý ve kýratýndan sordu. Bunun üzerine Ümmü Seleme; O’nun namazýný niçin soruyorsunuz? O namaz kýlar sonra namaz kýldýðý süre kadar uyur sonra uyuduðu kadar tekrar namaz kýlar sonra tekrar namaz kýldýðý kadar uyur ve böylece sabah olurdu. Sonra Ümmü Seleme kýldýðý namazlardaki okuyuþunu tarif etti ve dedi ki: “Açýkça ve harf harf okurdu.” (Nesâî, Ýftitah: 27; Ebû Dâvûd, Salat: 17)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen sahih garibtir. Bu hadisi sadece Leys b. Sa’d’ýn, Ýbn ebî Müleyke’den, Ya’la b. Memlek’den ve Ümmü Seleme’den yapýlan rivâyetle bilmekteyiz.
Ýbn Cüreyc bu hadisi ibn ebî Müleyke vasýtasýyla Ümmü Seleme’den rivâyet ederek: “Rasûlullah (s.a.v.), okurken ayetlerin sonunda durarak okurdu, birbirine baðlamazdý.” Leys’in rivâyeti daha saðlamdýr.
2924- Basralý olan Abdullah b. ebî Kays (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Âiþe (r.anha)’ya, Rasûlullah (s.a.v.)’in kýldýðý vitr namazýný sordum; gecenin ilk vaktin de mi yoksa sonunda mý kýlardý diye...
Bunun üzerine þöyle dedi: “Her iki þekilde de yapmýþtýr; bazen vitiri gecenin öncesinde kýlar, bazen de gecenin sonunda kýlardý.” Bunun üzerine ben Allah’a hamdolsun ki din ve ibadet iþinde kolaylýk kýlmýþtýr, dedim. Sonra, Rasûlullah (s.a.v.); namazýnda gizli mi yoksa açýktan mý okurdu diye sordum. O da: “Her iki þekilde de okurdu; bazen gizli bazen açýk okuduðu olurdu.” Ben de Allah’a hamdolsun ki din iþinde kolaylýk ve geniþlik istemiþtir dedim. Ben tekrar sordum: “Cünüplük halinde ne yapardý? Uyumadan önce yýkanýr mýydý? Yoksa yýkanmadan önce uyur muydu?” Âiþe: “Bu iki þekilde de yaptýðý olurdu dedi; bazen yýkanýp uyur, bazen de namaz abdesti gibi abdest alýp uyur uyanýnca guslederdi” dedi. Ben de Allah’a hamdolsun ibadet ve tüm kulluk iþlerinde kolaylýk ve geniþlik için böyle yapmýþtýr dedim.” (Müslim, Hayz: 27; Nesâî, Tahara: 17)
ž Tirmizî: Bu hadis bu þekliyle hasen garibtir.
Ø mekke müþriklerinden sýkýlan Peygamber, diðer kabilelere ne derdi?
2925- Câbir (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) hac mevsiminde kendisini hac için gelen insanlara takdim eder ve þöyle derdi: “Beni kendi kavmime götürecek bir kimse yok mu? Çünkü Kureyþ Rabbimin sözlerini teblið etmemden beni alýkoydular.” (Ebû Dâvûd, Sünnet: 27; Ýbn Mâce, Mukaddime: 17)
ž Tirmizî: Bu hadis garib sahihtir.
Ø allah’ýn sözünün üstünlüðü nasýldýr?
2926- Ebû Saîd (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Yücü Allah þöyle buyurdu: Benim Kitabýmý okumak ve beni zikretmekten dolayý kim benden bir þey isteyecek durumda olmazsa; ben o kimseye isteyenlere verdiðimin en üstününü veririm. Allah’ýn sözlerinin diðer sözlere karþý üstünlüðü: Allah’ýn yarattýklarýna karþý üstünlüðü gibidir.” (Dârimî, Fedail-ül Kur’ân17)
ž Tirmizî: Bu hadis hasen garibtir.